เมส เอย์แนก (ภาษาปาทาน/ภาษาเปอร์เซีย: مس عينک; Mes Aynak, Mis Ainak, Mis-e-Ainak แปลว่า "แหล่งทองแดงน้อย") เป็นแหล่งโบราณคดี ตั้งอยู่ 40 km (25 mi) ทางตะวันออกเฉียงใต้ของคาบูล ประเทศอัฟกานิสถาน ซึ่งมีการค้นพบพระพุทธรูปมากกว่า 400 องค์, สถูป และสังฆารามขนาด 40 ha (100 เอเคอร์) นอกจากนี้ยังพบวิหารไฟในศาสนาโซโรอัสเตอร์เช่นกัน สันนิษฐานว่าเมส เอย์แนกเจริญรุ่งเรืองสูสุดในศตวรรษที่ 5-7 และเริ่มเสื่อมลงในศตวรรษที่ 8 ก่อนจะถูกทิ้งร้างใน 200 ปีถัดมา[1] โดยประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสาพุทธและโซโรอัสเตอร๋[2]เมส เอย์แนกค้นพบครั้งแรกโดยนักธรณีวิทยาชาวรัสเซียและอัฟกันในปี 1973–4[3] ในพื้นที่ของเมส เอย์แนก เป็นแหล่งขุดเจาะทองแดงขนาดใหญ่ ที่ซึ่งรัฐบาลให้ความสำคัญกับการขุดเจาะมากกว่า จึงทำให้นักโบราณคดีต้องอาศัยการขุดค้นและนำโราณวัตถุออกไป พร้อมถ่ายภาพของโบราณสถานไว้ในกรณีที่อาจถูกทำลายจากการขุดทองแดง[4] การทำเหมืองทองแดงขนาดใหญ่ในเมส เอย์แนก เริ่มต้นในปี 2007 ภายใต้สัญญาเช่าสัมปทานขุดเจาะทองแดงเวลา 30 ปีของไชน่าเมททัลเลอร์จิคัลกรุ๊ป (MCC) ด้วยมูลค่า US$3 พันล้าน เป็นการลงทุนต่างประเทศในอัฟกานิสถานที่แพงที่สุดในประวัติศาสตร์[5]